Το FEZ ήταν υπό ανάπτυξη πέντε χρόνια. Πέντε! Παίζει να είναι το indie που πέρασε στην σφαίρα του vaporware και επέστρεψε αλώβητο και μάλιστα με όλη την πλούσια γεύση της μακράς ωρίμανσης. Πρόκειται, χωρίς υπερβολή, για ένα παιχνίδι που άξιζε τα χρόνια αναμονής.

Στο FEZ παίζετε ένα λευκό πλασματάκι, τον Gomez. Ο Gomez ζει ανέμελος στο 2D χωριουδάκι του, με τους 2D κατοίκους και με την άγνοια της τρίτης διάστασης. Μια μέρα ένα χρυσό τετράεδρο κάνει την εμφάνισή του και εντελώς αναπάντεχα σκάει σε πολλά μικρά κομμάτια. Ο Gomez παίρνει ένα μικρό φέσι (εξού και το όνομα FEZ) και ξαφνικά καταφέρνει το ακατόρθωτο: να περιηγηθεί στην τρίτη διάσταση. Πρέπει όμως να χρησιμοποιήσει αυτή την ικανότητα για να επαναφέρει το χρυσό τετράεδρο, μαζεύοντας τα κομμάτια του από τον κόσμο του FEZ.

Το μυαλό του Gomez παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί να λειτουργήσει σε 3D. Γι αυτό περιηγείστε πάντα σε μία όψη του κόσμου και απλά γυρνάτε τον κόσμο στον κάθετο άξονά του για να μπορείτε να τον δείτε απ΄ όλες τις πλευρές. Αυτή είναι η κύρια ιδέα του παιχνιδιού. Γυρνώντας τον κόσμο, έχετε μια διαφορετική 2D εκδοχή του. Αυτό σημαίνει ότι πολλές πλατφόρμες έρχονται πιο κοντά αν τις δείτε από άλλη οπτική γωνία, αποκαλύπτονται σκάλες και περβάζια που πριν δεν φαίνονταν, ενώ χάσματα μπορούν να γίνουν απλά κενά που μπορείτε να περάσετε με ένα απλό άλμα. Είναι απλό, θυμίζει λίγο το C.R.U.S.H., αλλά στο FEZ το level design αγγίζει τα όρια της ιδιοφυίας και θα περάσετε άφθονο χρόνο εξερευνώντας τον κόσμο του.

Μια νέα oπτική, χιλιάδες πιθανότητες.

Μιλώντας για εξερεύνηση, το FEZ επαναφέρει ένα feeling που είχε χαθεί ελαφρώς στα games. Προσφέρει άφθονη εξερεύνηση σε έναν κόσμο με άπλετη την αίσθηση του μυστηρίου. Υπάρχουν πολλά πράγματα για να ανακαλύψει κάποιος στο FEZ εξερευνώντας δωμάτια, περίεργες τοποθεσίες, ακόμα και glitch-αρισμένα κομμάτια του κόσμου. Κατά την διάρκεια της εξερεύνησης, θα βρείτε πολλά μα πολλά puzzles που είναι εντελώς μυστήρια, όπως σύμβολα που πρέπει να αποκρυπτογραφήσετε. Το παιχνίδι ξεφεύγει από τους συμβατικούς γρίφους και φτάνει στο σημείο να σας κάνει να σημειώνετε, να ψάχνετε στα διάφορα δωμάτια για πληροφορίες -oι οποίες υπάρχουν σε μορφή κρυπτογραφημένων μηνυμάτων σε τοίχους και επιγραφές- να προσέχετε τις δονήσεις στο χειριστήριο, ενώ δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει και QR codes που πρέπει να σκανάρετε με κάποιο smartphone για να σας αποκαλυφθεί η λύση.

Το FEZ χρησιμοποιεί σχεδόν τα πάντα, απ’ όσα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ώστε να κάνει τον παίκτη να σκεφτεί και να λύσει τα μυστήρια του κόσμου του σαν να ζούσε σε αυτόν. Με την λύση του κάθε γρίφου σας δίνεται ένα cube piece, ενώ cube shards υπάρχουν διάσπαρτα στον κόσμο. Υπάρχουν συνολικά 32 cube pieces και 32 negative cube pieces. Μπορείτε να ολοκληρώσετεε το παιχνίδι μαζεύοντας μόνο 32 -είτε negative είτε κανονικά- σε λίγες ώρες. Όμως αν θέλετε να απολαύσετε την πλήρη εμπειρία, μπορείτε να μαζέψετε και τα 64 κομμάτια, κάτι που θα σας πάρει πολύ περισσότερο χρόνο.

Περπατώ περπατώ εις το δάσος...

Στην δημιουργία αυτού του κόσμου στον οποίο “βυθίζεστε”, βοηθάνε τρία πράγματα. Η μηχανή γραφικών είναι το ένα. Πρόκειται για μια μηχανή γραφικών που προσφέρει τέλεια γεωμετρία, όπως όλες οι σύγχρονες engines, αλλά όταν ο κόσμος δεν βρίσκεται σε περιστροφή, τα πάντα φαίνονται σαν να βγήκαν από 16μπιτη κονσόλα. Πραγματικά δεν υπάρχει ίχνος που να μαρτυρά ότι στην πραγματικότητα τα πάντα είναι πολύγωνα και όχι πίξελ. Η επιλογή των χρωμάτων και το άψογο art direction είναι το δεύτερο στοιχείο. Το παιχνίδι έρχεται να μας θυμίσει ό,τι αγαπήσαμε από το Super Nintendo και ταυτόχρονα ότι αυτή η εποχή έχει φύγει ανεπιστρεπτί. Πέρα από τα γεμάτα πίξελ τοπία, υπάρχουν και πανέμορφα backgrounds. Άλλα με έντονα χρώματα, άλλα με μοτίβα όπως το «τοίχος από τούβλα» των Windows 95, ενώ τα χρώματά τους αλλάζουν ανάλογα την ώρα της ημέρας (ναι υπάρχει εναλλαγή μέρας και νύχτας και μάλιστα πολλοί γρίφοι βασίζονται σε αυτό) ή εμφανίζουν όμορφους αστερισμούς.

Το τρίτο στοιχείο που κάνει την εμπειρία υπνωτική είναι η μουσική και ο ήχος του τίτλου. Ο Disasterpiece έχει κάνει όλη την μουσική επένδυση του παιχνιδιού, με μαγευτικά ambient κομμάτια με στοιχεία chiptune, μαζί με ένα ελαφρύ «αλλοίωμα» του τόνου που μοιάζει σαν τον φιλικό ήχο ενός παλιού κασετοφώνου. Δίνει τον τόνο του άγνωστου, του δέους και του μυστηρίου που αποπνέει ο κόσμος του FEZ και θα σας κάνει να το νιώσετε σε ανατριχιαστικό βαθμό. Τα δε ηχητικά εφέ, ενώ έχουν αυτόν τον 8-bit χαρακτήρα, είναι πλούσια και βαθιά. Θα ακούσετε το κύμα της θάλασσας και τους γλάρους, το φύσημα του αέρα ή την κραυγή μιας κουκουβάγιας μέσα στην νύχτα. Όλες οι μικρές πινελιές είναι εκεί.

Όταν λύνετε γρίφο και παίρνετε το cube piece είναι σκέτη απόλαυση!

Θα μπορούσα να συνεχίσω να πλέκω το εγκώμιο του FEZ επ’ άπειρον. Πρόκειται για ένα παιχνίδι που το ερωτεύτηκα από την στιγμή που μπήκα στον κόσμο του και με έκανε να νιώσω πόσο πολύ μου έλειψε το αίσθημα δέους για έναν κόσμο γεμάτο μυστήριο που αποκαλύπτεται σιγά σιγά. Οι πανέξυπνοι γρίφοι, το art direction, η μαγευτική μουσική και το μεράκι με το οποίο δημιουργήθηκε αυτό το παιχνίδι όλα τα χρόνια που ήταν υπό ανάπτυξη, με κάνουν να παραβλέπω μικροπράγματα όπως οι σποραδικές πτώσεις του frame rate τη στιγμή του autosave. Το FEZ είναι ένα αριστούργημα και ένας ύμνος προς την ιστορία των video games και ότι αυτά πρεσβεύουν.

+ Ιδιοφυές level design
+ Φοβερή ατμόσφαιρα
+ Γρίφοι που θέλουν ψάξιμο και σημείωμα
+ Τρομερό art direction
+ Το μυστήριο και το δέος που αποπνέει ο κόσμος του

- Σποραδικές πτώσεις του frame rate

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 10

Πλατφόρμα: Xbox 360
Έκδοση: Microsoft
Ανάπτυξη: Polytron
Διάθεση: XBLA
Είδος: Puzzle-platformer
Παίκτες: Single-player
Επίσημο Site: http://polytroncorporation.com/fez
Ημερομηνία Kυκλοφορίας: 13/4/2012
PEGI: 3