Assassin’s Creed: Η ταινία
Όταν πριν λίγες μέρες είδα την ταινία Αssassin’s Creed, βγαίνοντας από τον κινηματογράφο, αυτομάτως σκέφτηκα το ερώτημα που αναφέρω στον υπότιτλο. Tί είναι τελικά το Αssassin’s Creed; Μια απογοήτευση που δεν αξίζει να φέρει το συγκεκριμένο όνομα ή μια ευχάριστη έκπληξη, ικανή να ξορκίσει επιτέλους την κατάρα των παιχνιδοταινιών;
Το 2011, μέσα από τα σπλάχνα της Ubisoft, αναδύεται η Ubisoft Motion Pictures, το κινηματογραφικό παράρτημα της εταιρίας που καλείται να προετοιμάσει και να προωθήσει τα παιχνίδια της Ubisoft στη μεγάλη οθόνη. Το καλοκαίρι του 2013 η ταινία Assassin’s Creed ξεκινά να παίρνει σάρκα και οστά. H Ubisoft ανακοινώνει την επίτευξη συμφωνίας των εταιρειών παραγωγής New Regency, Ubisoft Entertainment, Ubisoft Motion Pictures και 20th Century Fox, για την δημιουργία ταινίας βασισμένης στο Assassin’s Creed. Στην παραγωγή προστίθεται και η DMC Film, μια νεοσύστατη εταιρεία παραγωγής ταινιών της οποίας το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών κατέχει ο ανερχόμενος ηθοποιός Michael Fassbender, αναλαμβάνοντας όχι μόνο χρέη παραγωγού αλλά και πρωταγωνιστή στη ταινία.
Ο Fassbender με το πηγαίο ταλέντο, μονοπωλεί το Hollywood ως ο νέος Magneto των X-men, αποσπώντας παράλληλα διθυραμβικές κριτικές σε ταινίες όπως τα Hunger, Shame, Prometheus και προτείνεται για Oscar στο 12 Years a Slave του Steve McQueen και στο Steve Jobs του Danny Boyle. Μετά το εξαιρετικό Macbeth του Justin Kurzel, o Fassbender αφοσιώνεται στο νέο κινηματογραφικό του project, το Assassin’s Creed. H άψογη συνεργασία των Fassbender και Kurzel, πείθει τους παραγωγούς του Αssassin’s Creed να αναθέσουν στον άσημο μέχρι τότε αλλά φέρελπι Αυστραλό σκηνοθέτη τα ηνία της ταινίας. Πέραν του Fassbender, το καστ περιλαμβάνει την Marion Cotilard, τον κορυφαίο Jeremy Irons και την “δική” μας Ariane Labed, Γαλλίδα ηθοποιό και σύζυγο του Έλληνα σκηνοθέτη Γιώργου Λάνθιμου. Στην ταινία επίσης συμμετέχουν οι Brendan Gleeson, Charlotte Rampling και Michael Kenneth Williams. Το σενάριο της ταινίας είναι από τους Βill Collage και Adam Cooper (Exodus, Allegiant) και η μουσική από τον Jed Kurzel, αδερφό του Justin Kurzel. Αρκετά με τα εισαγωγικά του πράγματος, ας περάσουμε στο ψητό.
Όσοι έχετε λίγο έως πολύ ασχοληθεί με Assassin’s Creed, καλύτερα να ξεχάσετε όσα έχετε δει σεναριακά στα παιχνίδια της σειράς. Στη ταινία δεν υπάρχουν Ezio, Altair, Vidic, Βorgia, Kenways, Desmond κτλ. Η ταινία παραμερίζει το εκτενές lore των παιχνιδιών και επικεντρώνεται στη σύσταση μιας παράπλευρης ιστορίας που κυμαίνεται παράλληλα με τα τεκταινόμενα της σημερινής εποχής των παιχνιδιών. Η ταινία χωρίζεται ανάμεσα στο παρόν και στα τρία “regressions” ή αλλιώς συνδέσεις του πρωταγωνιστή Callum Lynch (Michael Fassbender) στο animus. Το παρόν συγκεντρώνει περίπου το 65% της ταινίας ενώ το παρελθόν το υπόλοιπο 35%. Με την έναρξη της ταινίας, γνωρίζουμε τον Callum Lynch, ένα θανατοποινίτη από το Texas. Μετά το πέρας της “εκτέλεσής” του, o Callum ανοίγει τα μάτια του και ξαφνιασμένος διαπιστώνει ότι βρίσκεται έγκλειστος στο πελώριο επιστημονικό συγκρότημα της εταιρείας Abstergo. Μέσω μιας επαναστατικής τεχνολογικής μεθόδου με κωδική ονομασία animus, καλείται να ανακαλύψει την τοποθεσία ενός σημαντικού κειμηλίου, γνωστού και ως apple of eden, αναβιώνοντας τις γενετικές μνήμες του άγνωστου Ισπανού προγόνου του και Assassin, Aguilar De Nerha, ο οποίος έζησε και έδρασε το 1492 στην Ανδαλουσία, στην περίοδο της Ιεράς Εξέτασης.
Θα αναφερθώ για αρχή στα αρνητικά και ακολούθως στα θετικά του Assassin’s Creed. Για το συνολικό budget της ταινίας έχουν γραφτεί διάφορα. Αλλού διάβαζα για 125 εκατομμύρια δολάρια, αλλού για κοντά στα 200 εκατομμύρια. Οι αριθμοί και τα ποσά δεν με ενδιαφέρουν ούτε φυσικά με αφορούν σαν θεατή. Κρίνω αυτό που βλέπω και τίποτε άλλο. Η παραγωγή της ταινίας μου φάνηκε κάπως “φτωχή” σε πρώτη φάση. Εξηγούμαι: όταν θέλεις να μεταφέρεις στο σινεμά τον κόσμο του Assassin’s Creed, έχοντας κάνει νωρίτερα την απαιτούμενη προεργασία, γνωρίζεις ότι πρέπει να εστιάσεις σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους, στο παρόν και στο παρελθόν. Η ταινία διαδραματίζεται κυρίως στο παρόν και χρησιμοποιεί σαν ενδιάμεση οδό τα γεγονότα του παρελθόντος. Η αύρα της περιόδου δεν μεταφέρεται όπως θα θέλαμε και όπως μάθαμε στα παιχνίδια. Η ταινία χρησιμοποιεί το παρελθόν σαν μια σύντομη αναπαράσταση πολεμικής χορογραφίας και καταδίωξης ανάμεσα σε Templars και Assassins. Επίσης η συνολική αίσθηση που αποκομίζεις παρακολουθώντας το παρελθόν, παρουσιάζει ομοιότητες με την εικαστική προσέγγιση του Macbeth. Παντού επικρατεί αυτό το νεφελώδες και ομιχλώδες τοπίο που είδαμε στο Macbeth, στερώντας χρώματα και “μυρωδιές” από την μεσαιωνική Ισπανία η οποία βρίσκεται κρυμμένη κάτω από τον αόρατο μανδύα της σημερινής Μάλτας, όπου έγιναν τα συγκεκριμένα γυρίσματα. Τα “ανδαλουσιανά” κτίσματα της εποχής αντικατοπτρίζονται από μια CG πανοραμική υφή, ενώ τα σκηνικά μεταμφιέζονται από τη σημερινή μεσογειακή και γραφική Βαλέτα, άλλη μια σοβαρή ένδειξη ότι το budget της ταινίας ήταν περιορισμένο.
Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα με το παρελθόν είναι οι αδούλευτοι χαρακτήρες. Ακόμα και ο Aguilar (Fassbender) που νομοτελειακά πρέπει να κλέψει την παράσταση, εμφανίζεται ρηχός και λιγομίλητος. Η Maria της Ariane Labed, παρότι φαίνεται ενδιαφέρων χαρακτήρας, αξιοποιείται ελάχιστα, ενώ οι Ισπανοί Templars θυμίζουν κακόγουστους ΑΙ χαρακτήρες σε παλιό παιχνίδι. Η γενικότερη πορεία της ιστορίας στο παρελθόν είναι κάτω του μετρίου κατά την προσωπική μου άποψη. Το ίδιο αδούλευτοι εμφανίζονται και αρκετοί χαρακτήρες στο παρόν, με μοναδικό διακριθέντα αυτόν του Fassbender, ο οποίος προσπαθεί να σύρει το άρμα μόνος του. Ακόμα και η Cotillard με τον Irons διακατέχονται από μια άκρως υποστηρικτική και όχι συμπρωταγωνιστική διάθεση και δεν κατορθώνουν να προσδώσουν την απαιτούμενη υποκριτική βαρύτητα στους χαρακτήρες τους, παρότι φαίνεται ότι η Dr. Sophia Rikkin (Cotillard), θα μας απασχολήσει σοβαρά στο εγγύς μέλλον. Γενικότερα, η σκιαγράφηση των χαρακτήρων και η γραφή των διαλόγων παρουσιάζει προβλήματα. Δεν γίνεται τέτοιο καστ ηθοποιών να παρουσιάζει τέτοια γύμνια. Δεν μπορώ να δεχθώ ότι η Marion Cotillard και ο Jeremy Irons ηθελημένα δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους.
Το τρίτο και τελευταίο σοβαρό πρόβλημα του Αssassin’s Creed έγκειται στη σεναριακή γραφή. Όπως και το Warcraft, σε “πυροβολεί” με πληροφορίες και έννοιες γύρω από το πλούσιο lore των παιχνιδιών, γεγονός που αποτελεί το σημαντικότερο μειονέκτημα που έχουν οι μεταφορές τέτοιων παιχνιδιών στον κινηματογράφο. Είναι ανθρωπίνως αδύνατο θεωρώ, ένας ουδέτερος θεατής στο διάστημα των δύο ωρών, να κατανοήσει και να αφομοιώσει όλο αυτό το βομβαρδισμό πληροφοριών. Δεν γίνεται. Κατά μια έννοια εδώ δικαιολογώ τους συντελεστές γιατί έχουν δύσκολο έργο. Εκεί που δεν τους δικαιολογώ όμως είναι στην μη εξήγηση των βασικών δομών της σειράς. Δεν γίνεται σε ταινία Assassin’s Creed να μην αναλύονται οι απαρχές της έχθρας ανάμεσα σε Assassins και Τemplars. Δεν αρκεί η αναφορά “δύο τάγματα/φατρίες που μάχονται για 500 χρόνια”. Δεν αρκεί το δίπολο “Assassins/ελεύθερη βούληση και Templars/έλεγχος”. Εξήγησε, ανέλυσε έστω συνοπτικά, βοήθησε τον άλλον που παρακολουθεί, να καταλάβει πού εστιάζεται η αντιπαλότητα. Εν τέλει, καλό θα είναι οι σεναριογράφοι της ταινίας να πάνε σπίτια τους. Κατώτεροι των προσδοκιών.
Αν απογοητευτήκατε από όσα διαβάζετε, υπάρχει χώρος για να χαμογελάσετε. Κατά την ταπεινή μου άποψη, η ταινία στο σύνολο της δεν είναι τόσο προχειροφτιαγμένη και κακόγουστη όσο παρουσιάστηκε από τους κριτικούς. Ο Kurzel, με το εμφανώς περιορισμένο σκηνοθετικό budget και background, συνολικά κάνει μια τίμια και αξιόλογη προσπάθεια, προσθέτοντας παράλληλα κάποια ενδιαφέροντα twists. Η ταινία έχει μπόλικη δράση, γεγονός που θα ικανοποιήσει τους λάτρεις της περιπέτειας. Οι σκηνές δράσης είναι φανταχτερές, γρήγορες και εντυπωσιακές, χωρίς ίχνος CG παρέμβασης, βγάζοντας μια χαμένη old school-ίλα και τιμώντας έτσι τον ρυθμό των χορογραφιών των μαχών στα παιχνίδια. Υπάρχουν δολοφονίες από αέρος, μάχες με διπλές λεπίδες, smoke bombs, τόξα, δόρατα, τσεκούρια, ξιφομαχίες κτλ. Ήθελα όμως λίγο αίμα παραπάνω, την ήθελα πιο αιματοβαμμένη τη ταινία, αν και όχι στα όρια του χυδαίου και της υπερβολής. Το parkour επίσης κάνει την εμφάνισή του και εντυπωσιάζει με την καλαισθησία του, μεταφέροντας άκρως παραστατικά την ένταση στις κινήσεις. Βλέπουμε τρεξίματα σε τοίχους, τούμπες, κωλοτούμπες, μακρινά άλματα και το εμβληματικό leap of faith, ελαφρώς παραλλαγμένο αλλά εξίσου εντυπωσιακό. Τα πλάνα εναλλάσσονται αστραπιαία χωρίς να φαίνονται άγαρμπα και ατσούμπαλα στο θεατή. Πραγματικά σχεδόν άριστη δουλειά στον τομέα αυτό.
Η μουσική του Jed Kurzel είναι πραγματικά εκπληκτική, αντάξια του μεγάλου Jesper Kyd. Δεν υπάρχουν πουθενά καραγκιοζιλίκια τύπου Kanye West στην ταινία, μην ανησυχείτε. Η μουσική υπόκρουση κατά κύριο λόγο διαθέτει ένα μόνιμο up tempo ρυθμό, ο οποίος ταιριάζει απόλυτα με το ύφος του Asssassin’s Creed. Industrial bits εναρμονίζονται με ανατολίτικες μελωδίες και πολεμικά εμβατήρια σε συνδυασμό με μονοτονικούς και ψυχεδελικούς ήχους, που προσωπικά μου θύμισαν κάτι από τη δουλειά του Hans Zimmer στο Dark Knight. Ενδυματολογικά, τα άμφια των Assassins είναι καλοσχεδιασμένα και η κουκούλα, σήμα κατατεθέν των Assassins, στέκει αγέρωχη, μολονότι θα ήθελα κάπου το λευκό χρώμα να υπάρχει. Αντίστοιχα, η ποικιλία του ρουχισμού στις μεσαιωνικές στολές και πανοπλίες κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα.
Θα σταθώ λίγο σε μερικά πράγματα που διαφέρουν σε σχέση με τα παιχνίδια και οφείλω να ομολογήσω ότι μου άρεσαν στην ταινία. Πρώτο και σημαντικότερο η αλλαγή του animus. Το κινηματογραφικό animus είναι πιο επιβλητικό και απόκοσμο και λειτουργεί με μια πολυπλοκότητα που εν τέλει εντυπωσιάζει. Δεν θα προβώ σε περαιτέρω spoilers. Το bleeding effect αποδίδεται με έναν πρωτόγνωρο τρόπο, με μια νότα θεατρικότητας θα τη χαρακτήριζα, που προσωπικά μου άρεσε αρκετά. Στην ταινία υπάρχουν μπόλικα easter eggs επίσης, από εμβληματικά hidden blades και στολές μέχρι φωτογραφίες και σκίτσα γνωστών Assassins των παιχνιδιών. Ο μυστικισμός είναι αρκετά έκδηλος, καθώς βλέπουμε για πρώτη φορά σύσσωμη την ελίτ τάξη των Templars του σήμερα, στοιχεία δηλαδή τα οποία δεν παρουσιάζονται στα παιχνίδια.
Τελευταίο αφήνω το ρυθμό με τον οποίο κυλάει η αφήγηση στη ταινία. Ενώ η κατευθυντήρια γραμμή του σεναρίου κινείται κόντρα σε ότι έχουμε συνηθίσει στα παιχνίδια, το παρόν παρουσιάζει αναπάντεχο ενδιαφέρον μέχρι τη στιγμή της κορύφωσης, της οποίας την κατάληξη πραγματικά δεν περίμενα. Προφανώς έπαιξαν ρόλο οι λιγοστοί πόροι της παραγωγής για τη δημιουργία ενός επικού setting του παρελθόντος. Μολονότι λοιπόν, το παρελθόν έχει μικρό αντίκτυπο στο συνολικό concept, το παρόν στέκεται με αξιοπρέπεια. Δεν μπορώ να γράψω περισσότερα γιατί τα spoilers είναι μονόδρομος, ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο σταδιακά κινείται η αφήγηση του παρόντος, εν τέλει με άφησε ικανοποιημένο.
Πιθανότατα αναρωτιέστε αν αξίζει να ξοδέψετε χρήματα και χρόνο για να πάτε να δείτε το Αssassin’s Creed. Προσωπικά μια χαρά πέρασα. Ομολογώ ότι με τα reviews που διάβαζα το προηγούμενο διάστημα, ένιωθα ότι ξεκινούσα να παρευρεθώ σε επιτάφιο και όχι σε κινηματογραφική αίθουσα. Η ταινία δεν είναι ότι καλύτερο, όμως δεν είναι και η απόλυτη απογοήτευση που παρουσιάζουν κάποιοι. Σαν εναλλακτικό σύμπαν, αν προσεχθούν τα σφάλματα στα οποία υπέπεσαν οι συντελεστές, θεωρώ ότι ένα αξιόλογο μέλλον θα το έχει. Θα μου πείτε “ναι ρε Κωνσταντίνε, αλλά εσύ είσαι die hard fan της σειράς, τι θα έλεγες;”. Ναι είμαι αλλά ειλικρινά, κατά τη διάρκεια της ταινίας, δεν ένιωσα σε κανένα σημείο ούτε να αυτομαστιγώνομαι εκ των έσω, ούτε να βαρυγκωμώ κάνοντας κάποιου είδους αγγαρεία. Υπάρχουν πράγματι κάποιες ατυχείς στιγμές στη ταινία, αλλά υπάρχουν και αρκετά σημεία που κολακεύουν τη παράδοση της σειράς. Αν έπρεπε να βάλω βαθμολογία, θα καταστάλαζα στο 7, σίγουρα όχι παραπάνω, αλλά αυτό πρόκειται για τελείως υποκειμενικό κριτήριο.
Θα μου επιτρέψετε κλείνοντας να μοιραστώ μια σκέψη μου για τις κινηματογραφικές μεταφορές των video games: ας μην έχουμε προσδοκίες και απαιτήσεις. Το Hollywood, χρόνια τώρα, έχει δείξει τις προθέσεις του και τον τρόπο που αντιμετωπίζει τέτοιες θεματολογίες και παραγωγές. Προφανώς υπήρξαν αφορμές και αιτίες για τη στάση αυτή, ομολογουμένως και δικαιολογημένες, ωστόσο δεν υπάρχει λόγος να μοιρολογούμε στεκόμενοι μονίμως σε παραδείγματα και ονόματα. Ο άνθρωπος με τον άγνωστο και ξενικό παράγοντα είναι εκ φύσεως τσακωμένος. Αν έχετε δει το Arrival του Villeneuve, θα καταλάβετε την παρομοίωση. Αυτό που αξίζει να κρατήσουμε είναι η μαγεία που αποπνέουν τα video games. Πάει, πέρασε και αυτό. Επόμενος σταθμός όσον αφορά τη σειρά Assassin's Creed, το νέο παιχνίδι που σύμφωνα με φήμες ονομάζεται Empire και βγαίνει στο τέλος του 2017.